Εκπαιδευτικά προγράμματα

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα είναι συνολικής διάρκειας δύο ετών, το οποίο θα υλοποιείται ένα διήμερο ανά μήνα (Πέμπτη και Παρασκευή).Οι θεματικές ενότητες το πρώτο έτος θα εστιαστούν περισσότερο σε γενικές θεωρητικές προσεγγίσεις σχετικά με την οικογένεια, σε βασικές συστημικές θεωρίες και σε βασικές Ψυχοδυναμικές έννοιες. Το δεύτερο έτος η εστίαση θα δοθεί σε θεματικές ενότητες, οι οποίες θα διερευνούν βασικά ζητήματα που εντοπίζονται, από την κλινική πράξη, σε οικογένειες με μέλη που κάνουν χρήση ουσιών.Οι συμμετέχοντες χρειάζεται να δεσμευτούν ότι θα υλοποιήσουν παρεμβάσεις στον χώρο εργασίας τους οι οποίες θα είναι άμεσα συνδεδεμένες με την εκπαίδευση που θα λάβουν στο εκπαιδευτικό σεμινάριο και στην παρουσίαση περιστατικών. Η παρουσίαση των περιστατικών θα βασιστεί στο μοντέλο της εποπτείας ομοτίμων.

Συντονιστές: Γκότσης Ηλίας, Κοινωνιολόγος-Οικογενειακός θεραπευτής, Υπεύθυνος Τμήματος Εκπαίδευσης και Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού ΟΚΑΝΑ, Μανεσιώτης Αχιλλέας, Ψυχολόγος-Οικογενειακός θεραπευτής-Μονάδα Εφήβων-Νέων ΟΚΑΝΑ «Ατραπός», Αδάμ Παναγιώτης, Κοινωνικός Λειτουργός-Εκπαιδευτής Ενηλίκων, ΘΜ ΟΚΑΝΑ- Στρατόπεδο Βαρύτη Γουδή.Συμμετέχοντες: 22 επαγγελματίες ψυχικής υγείας οι οποίοι απασχολούνται α) σε δομές του ΟΚΑΝΑ, β) σε Κέντρα Πρόληψης γ) σε άλλους φορείς, όπως το ΚΕΘΕΑ το 18ΑΝΩ, το πρόγραμμα ΘΗΣΕΑΣ, η υπηρεσία Επιμελητών Ανηλίκων, ο Συμβουλευτικός Σταθμός για το αλκοόλ στο ΨΝΑ και δ) σε ΜΚΟ που έρχονται έμμεσα σε επαφή με χρήστες ουσιών.Χώρος υλοποίησης: Κέντρο Εκπαίδευσης & Εποπτείας ΟΚΑΝΑ (Ευδόξου 25, Νέος Κόσμος)

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ• Θεωρία Συστημάτων (ορισμοί, θεωρητικές αρχές κ.λ.π).• Εισαγωγή στη Συστημική Οικογενειακή Θεραπεία (Ιστορία, θεωρητικές αρχές, βασικά μοντέλα, μέθοδοι και τεχνικές παρεμβάσεις).• Βασικές Ψυχοδυναμικές έννοιες• «Μελετώντας το σύμπτωμα» της χρήσης ουσιών στο οικογενειακό σύστημα.• Εμπειρικές – Βιωματικές προσεγγίσεις.• Δομικές και Στρατηγικές προσεγγίσεις. Μελετώντας την δομή της οικογένειας, αναδεικνύοντας τα υποσυστήματα και οργανώνοντας κατάλληλες στρατηγικές παρεμβάσεις στο σύστημα.• Αφηγηματικές προσεγγίσεις. Ο ρόλος του ειδικού και η ανάδυση των οικογενειακών αποθεμάτων• Διαλογική προσέγγιση. Πολυφωνικά και μονολογικά μοντέλα επικοινωνίας.• Διαγενεακές προσεγγίσεις: Δουλεύοντας με το τραύμα, το πένθος και τα οικογενειακά μυστικά.• Συστημικές αναπαραστάσεις. Αναζητώντας τις «αποκλεισμένες φωνές» του συστήματος.• Εναλλακτικές παρεμβάσεις:• Η χρήση των ομάδων αναστοχασμού.• Το γενεόγραμμα και η αξιοποίηση του στη θεραπευτική διαδικασία.• Αφηγηματικό γενεόγραμμα.• Αξιοποίηση βιωματικών διαδικασιών στην θεραπεία οικογένειας (ζωγραφική, φωτογραφία, γραφή, role-playing κ.α.).• Γενεαλογία των συμπτωμάτων.• Εφαρμογές της οικογενειακής θεραπείας σε άλλους τομείς συναφείς με την τοξικοεξάρτηση (π.χ. διαταραχές πρόσληψης τροφής).• Η σχέση του γονεϊκού ζεύγους. Περιγράφοντας τα γονεικά πρότυπα.• Δημιουργία ομάδων εργασίας με στόχο την παρουσίαση θεματικών ενοτήτων. Αξιοποίηση αρχειακού υλικού. Βιωματικά εργαστήρια.• Πρακτική άσκηση. Συμμετοχή σε οικογενειακές συνεδρίες με τη χρήση μονόδρομου καθρέπτη.• Παρουσίαση περιστατικών των εκπαιδευόμενων με συστημικές παρεμβάσεις από τον χώρο εργασίας και ομαδική εποπτεία.

Συντονιστές: Γκότσης Ηλίας, Κοινωνιολόγος - Οικογενειακός θεραπευτής, Υπεύθυνος Τμήματος Εκπαίδευσης και Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού ΟΚΑΝΑΜανεσιώτης Αχιλλέας, Ψυχολόγος/Οικογενειακός θεραπευτής-Μονάδα Εφήβων ΟΚΑΝΑ «ΑΤΡΑΠΟΣ», Αδάμ Παναγιώτης, Κοινωνικός Λειτουργός-Εκπαιδευτής Ενηλίκων, ΘΜ ΟΚΑΝΑ- Στρατόπεδο Βαρύτη Γουδή.Χώρος υλοποίησης: Κέντρο Εκπαίδευσης & Εποπτείας ΟΚΑΝΑ (Ευδόξου 25 Νέος Κόσμος)

Το εν λόγω εκπαιδευτικό πρόγραμμα υλοποιήθηκε για την 1η ομάδα εκπαιδευομένων στην Αθήνα, στο Κέντρο Εκπαίδευσης και Εποπτείας ΟΚΑΝΑ, από Σεπτέμβριο 2015 έως Ιούνιο 2016 και συνεχίζεται και τη νέα χρονιά με τη μορφή εποπτικών συναντήσεων – παρουσίαση περιστατικών, που θα πραγματοποιούνται μία (1) ημέρα το μήνα από Σεπτέμβριο 2016 έως Ιούνιο 2017.

Συντονιστής: Σωτήρης Παπαδόπουλος, Κοινωνιοθεραπευτής, Στέλεχος Σταθμού Φροντίδας Εξαρτημένων Ατόμων ΟΚΑΝΑΣυμμετέχοντες: επιστημονικά στελέχη - ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, στελέχη που απασχολούνται σε υπηρεσίες μείωσης της βλάβης, από το ΚΕΕΛΠΝΟ, το Σύλλογο Ασθενών Ήπατος «Προμηθέας», τις ΜΚΟ «Θετική Φωνή – Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος» και «Γιατροί του Κόσμου».Χώρος Διεξαγωγής: Κέντρο Εκπαίδευσης και Εποπτείας ΟΚΑΝΑ (Ευδόξου 25, Νέος Κόσμος)

Ωρολόγιο Πρόγραμμα

1η ημέρα9:00-10:30 «Δουλειά στο δρόμο» και ο ρόλος του εθελοντήΒιωματική άσκηση με θέμα «διερεύνηση της ταυτότητας και του νοήματος του ρόλου του εθελοντή street work»Μείωση της Βλάβης - Φιλοσοφία – Πρακτικές

10:30–11:15 Εισαγωγή στην έννοια της εξάρτησης, χαρακτηριστικά της εξάρτησης11:30-12:15 Ομάδα στόχος (χαρακτηριστικά άλλοτε και τώρα)12:30-13:15 Η δουλειά στο δρόμο: ιστορική αναδρομή13:30-14:15 Τι είναι η «Μείωση της Βλάβης». Προς μία «Ασφαλέστερη Χρήση»14:30-15:15 Μεταδοτικές Ασθένειες. Διανομή Υγειονομικού Υλικού

2η ημέραΕργασία προσέγγισης στις κοινότητες των Ενδοφλέβιων Χρηστών Ναρκωτικών9:00-9:45 Σχεδιασμός -Οργάνωση (πώς οργανώνεται μία ομάδα outreach work)10:00-10:45 Διερεύνηση Ομάδας Στόχου (δημογραφικά στοιχεία, συνθήκες ζωής, ανάγκες)11:00-11:45 Έρευνα - Διαχείριση Πληροφορίας (π.χ. προσωπικά δεδομένα, απόρρητο κ.α.)12:00-12:45 Διαχείριση Περιβάλλοντος (πιάτσα-κοινότητα- αστυνομία)13:00-13:45 Πλαίσιο Λειτουργίας (κανόνες)14:00-14:45 Τεχνικές (Κινητοποίηση - Διαχείριση Κρίσεων)

3η ημέραΕργασία προσέγγισης στις κοινότητες των Ενδοφλέβιων Χρηστών Ναρκωτικών(συνέχεια)9:00-9:45 Δεοντολογία-Ηθική10:00-10:15 Εθελοντές10:30-11:15 Διαμεσολάβηση – Δικτύωση – Συνοδεία11:30-12:15 Τα χαρακτηριστικά και η δυναμική της ομάδας12:30-14:30 Βιωματική άσκηση

Εκπαιδευτές: Ευάγγελος Καφετζόπουλος, Νευρολόγος, Ψυχίατρος-Πρόεδρος ΔΣ ΟΚΑΝΑ, Αμαλία Ατσαλάκη, Ψυχολόγος-Μονάδα Εφήβων ΟΚΑΝΑ «Ατραπός», Λίτσα Λαγάκου, Θεραπεύτρια-Δ/νση Εφαρμογής Προγραμμάτων ΟΚΑΝΑ, Σωτήρης Παπαδόπουλος Κοινωνιοθεραπευτής-Σταθμός Φροντίδας Εξαρτημένων Ατόμων ΟΚΑΝΑ, Δέσποινα Ανδροπούλου, Ψυχολόγος-Υπεύθυνη Μονάδας Εντατικής Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης (ΜΕΨΥ) ΟΚΑΝΑ, Ευάγγελος Φουστέρης, Κοινωνιολόγος, Ψυχοθεραπευτής-Υπεύθυνος Μονάδας Κοινωνικής Επανένταξης ΟΚΑΝΑ.Συμμετέχοντες: έως 40 στελέχη ΚΕΕΛΠΝΟΧώρος υλοποίησης: Αμφιθέατρο Κεντρικών Υπηρεσιών ΟΚΑΝΑ (Αβέρωφ 21, Αθήνα, ισόγειο)

Ωρολόγιο πρόγραμμα:

1η ημέρα 9:00-9:15 Προσέλευση9:15-:10:00 Εισαγωγή στην προβληματική του σεμιναρίου. Βασικοί προσανατολισμοί. Εισαγωγή στην έννοια της εξάρτησης10:15-11:00 Κληρονομικότητα-αλληλεπίδραση γονιδίου – περιβάλλοντος11:15-12:00 Οι κύριες ουσίες χρήσης και εξάρτησης και τα χαρακτηριστικά τους12:15-13:00 Βασικές ιατρικές έννοιες της δυναμικής του εθισμού: χρήση/κατάχρηση/εξάρτηση, ανοχή, συνέργεια ουσιών, στερητικό σύνδρομο13:15-14:00 Από τη χρήση στην εξάρτηση: η μεταβλητή της προσωπικότητας14:00-14:20 Η θεραπευτική σχέση με τον τοξικοεξαρτώμενο14:30-15:15 Συννοσηρότητα εξάρτησης από ουσίες, ψυχικών διαταραχών και σωματικών νοσημάτων

2η ημέρα 9:00-:9:45 Προσέγγιση στις κοινότητες ΧΕΝ. Τι είναι η «Μείωση της Βλάβης». Προς μία «Ασφαλέστερη Χρήση»10:00-10:45 Σχεδιασμός και οργάνωση ομάδας (outreach work). Διερεύνηση ομάδας στόχου(δημογραφικά στοιχεία, συνθήκες ζωής, ανάγκες). Έρευνα, διαχείριση πληροφορίας.11:00-11:45 Τεχνικές (Κινητοποίηση - Διαχείριση Κρίσεων). Διαμεσολάβηση, Δικτύωση, Συνοδεία.12:00-12:45 Βιωματική άσκηση: πώς παρεμβαίνω13:00-13:45 Ο ρόλος των προκαταρκτικών συνεδριών στο θεραπευτικό σχεδιασμό.14:00-15:15 Τα στεγνά προγράμματα απεξάρτησης και ο ρόλος της Κοινωνικής Επανένταξης στην ολοκλήρωση της θεραπείας

Συντονιστής: Γκότσης Ηλίας, Κοινωνιολόγος - Οικογενειακός θεραπευτής, Υπεύθυνος Τμήματος Εκπαίδευσης και Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού ΟΚΑΝΑΕκπαιδευτική ομάδα: Μπέη Φωτεινή, Ψυχολόγος Τμήματος Εφαρμογών Πρόληψης ΟΚΑΝΑ, Κιαπόκα Άννα, Κοινωνική Λειτουργός ΘΜ ΟΚΑΝΑ – ΓΝΜ «Αμαλία Φλέμιγκ», Αρ. Αλεξάκη, Κοινωνική Λειτουργός ΚΠ Κηφισιάς «Προνόη»Συμμετέχοντες: 15 Υπεύθυνοι Αγωγής Υγείας στην ΑττικήΧώρος υλοποίησης: Κέντρο Εκπαίδευσης & Εποπτείας ΟΚΑΝΑ (Ευδόξου 25, Νέος Κόσμος)

Εκπαιδευτές: Γκότσης Ηλίας, Κοινωνιολόγος – Ψυχοθεραπευτής, Υπεύθυνος Τμήματος Εκπαίδευσης και Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού ΟΚΑΝΑ, Ατσαλάκη Αμαλία, Ψυχολόγος Μονάδας Εφήβων ΟΚΑΝΑ «Ατραπός».Συμμετέχοντες: 19 Στελέχη Κέντρων ΠρόληψηςΧώρος υλοποίησης: Κέντρο Εκπαίδευσης & Εποπτείας ΟΚΑΝΑ (Ευδόξου 25, Νέος Κόσμος)

Εκπαιδευτές: Ατσαλάκη Αμαλία, Ψυχολόγος Μονάδας Εφήβων Αθήνας, Αδάμ Παναγιώτης, Κοινωνικός Λειτουργός ΘΜ ΟΚΑΝΑ – Στρατόπεδο Βαρύτη ΓουδήΣυμμετέχοντες: 9 επαγγελματίες ψυχικής υγείαςΧώρος υλοποίησης: Κέντρο Εκπαίδευσης & Εποπτείας ΟΚΑΝΑ (Ευδόξου 25, Νέος Κόσμος)

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα είναι συνολικής διάρκειας δύο ετών, το οποίο θα υλοποιείται ένα διήμερο ανά μήνα (Πέμπτη και Παρασκευή).Οι θεματικές ενότητες το πρώτο έτος θα εστιαστούν περισσότερο σε γενικές θεωρητικές προσεγγίσεις σχετικά με την οικογένεια, σε βασικές συστημικές θεωρίες και σε βασικές Ψυχοδυναμικές έννοιες. Το δεύτερο έτος η εστίαση θα δοθεί σε θεματικές ενότητες, οι οποίες θα διερευνούν βασικά ζητήματα που εντοπίζονται, από την κλινική πράξη, σε οικογένειες με μέλη που κάνουν χρήση ουσιών.Οι συμμετέχοντες χρειάζεται να δεσμευτούν ότι θα υλοποιήσουν παρεμβάσεις στον χώρο εργασίας τους οι οποίες θα είναι άμεσα συνδεδεμένες με την εκπαίδευση που θα λάβουν στο εκπαιδευτικό σεμινάριο και στην παρουσίαση περιστατικών. Η παρουσίαση των περιστατικών θα βασιστεί στο μοντέλο της εποπτείας ομοτίμων.

Συντονιστές: οι κ.κ Γκότσης Ηλίας, Κοινωνιολόγος - Οικογενειακός θεραπευτής, Υπεύθυνος Μονάδας Εφήβων ΟΚΑΝΑ «ΑΤΡΑΠΟΣ», Μανεσιώτης Αχιλλέας, Ψυχολόγος Μονάδας Εφήβων-Νέων ΟΚΑΝΑ «Ατραπός»-Οικογενειακός θεραπευτής, Αδάμ Παναγιώτης, Κοινωνικός Λειτουργός-Εκπαιδευτής Ενηλίκων, ΘΜ ΟΚΑΝΑ- Στρατόπεδο Βαρύτη Γουδή.Συμμετέχοντες: 22 επαγγελματίες ψυχικής υγείας οι οποίοι απασχολούνται α) σε δομές του ΟΚΑΝΑ, β) σε Κέντρα Πρόληψης γ) σε άλλους φορείς, όπως το ΚΕΘΕΑ το 18ΑΝΩ, το πρόγραμμα ΘΗΣΕΑΣ, η υπηρεσία Επιμελητών Ανηλίκων, ο Συμβουλευτικός Σταθμός για το αλκοόλ στο ΨΝΑ και δ) σε ΜΚΟ που έρχονται έμμεσα σε επαφή με χρήστες ουσιών.Χώρος υλοποίησης: Κέντρο Εκπαίδευσης & Εποπτείας ΟΚΑΝΑ (Ευδόξου 25, Νέος Κόσμος)

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ• Θεωρία Συστημάτων (ορισμοί, θεωρητικές αρχές κ.λ.π).• Εισαγωγή στη Συστημική Οικογενειακή Θεραπεία (Ιστορία, θεωρητικές αρχές, βασικά μοντέλα, μέθοδοι και τεχνικές παρεμβάσεις).• Βασικές Ψυχοδυναμικές έννοιες• «Μελετώντας το σύμπτωμα» της χρήσης ουσιών στο οικογενειακό σύστημα.• Εμπειρικές – Βιωματικές προσεγγίσεις.• Δομικές και Στρατηγικές προσεγγίσεις. Μελετώντας την δομή της οικογένειας, αναδεικνύοντας τα υποσυστήματα και οργανώνοντας κατάλληλες στρατηγικές παρεμβάσεις στο σύστημα.• Αφηγηματικές προσεγγίσεις. Ο ρόλος του ειδικού και η ανάδυση των οικογενειακών αποθεμάτων• Διαλογική προσέγγιση. Πολυφωνικά και μονολογικά μοντέλα επικοινωνίας.• Διαγενεακές προσεγγίσεις: Δουλεύοντας με το τραύμα, το πένθος και τα οικογενειακά μυστικά.• Συστημικές αναπαραστάσεις. Αναζητώντας τις «αποκλεισμένες φωνές» του συστήματος.• Εναλλακτικές παρεμβάσεις:• Η χρήση των ομάδων αναστοχασμού.• Το γενεόγραμμα και η αξιοποίηση του στη θεραπευτική διαδικασία.• Αφηγηματικό γενεόγραμμα.• Αξιοποίηση βιωματικών διαδικασιών στην θεραπεία οικογένειας (ζωγραφική, φωτογραφία, γραφή, role-playing κ.α.).• Γενεαλογία των συμπτωμάτων.• Εφαρμογές της οικογενειακής θεραπείας σε άλλους τομείς συναφείς με την τοξικοεξάρτηση (π.χ. διαταραχές πρόσληψης τροφής).• Η σχέση του γονεϊκού ζεύγους. Περιγράφοντας τα γονεικά πρότυπα.• Δημιουργία ομάδων εργασίας με στόχο την παρουσίαση θεματικών ενοτήτων. Αξιοποίηση αρχειακού υλικού. Βιωματικά εργαστήρια.• Πρακτική άσκηση. Συμμετοχή σε οικογενειακές συνεδρίες με τη χρήση μονόδρομου καθρέπτη.• Παρουσίαση περιστατικών των εκπαιδευόμενων με συστημικές παρεμβάσεις από τον χώρο εργασίας και ομαδική εποπτεία.

Συντονιστές: οι κ.κ Γκότσης Ηλίας, Κοινωνιολόγος - Οικογενειακός θεραπευτής, Υπεύθυνος Μονάδας Εφήβων ΟΚΑΝΑ «ΑΤΡΑΠΟΣ», Μανεσιώτης Αχιλλέας, Ψυχολόγος Μονάδας Εφήβων ΟΚΑΝΑ «ΑΤΡΑΠΟΣ»-Οικογενειακός θεραπευτής, Αδάμ Παναγιώτης, Κοινωνικός Λειτουργός-Εκπαιδευτής Ενηλίκων, ΘΜ ΟΚΑΝΑ- Στρατόπεδο Βαρύτη Γουδή.Χώρος υλοποίησης: Κέντρο Εκπαίδευσης & Εποπτείας ΟΚΑΝΑ (Ευδόξου 25 Νέος Κόσμος)

Το εν λόγω εκπαιδευτικό πρόγραμμα υλοποιήθηκε για την 1η ομάδα εκπαιδευομένων στην Αθήνα, στο Κέντρο Εκπαίδευσης και Εποπτείας ΟΚΑΝΑ, από Σεπτέμβριο 2015 έως Ιούνιο 2016 και συνεχίζεται και τη νέα χρονιά με τη μορφή εποπτικών συναντήσεων – παρουσίαση περιστατικών, που θα πραγματοποιούνται μία (1) ημέρα το μήνα από Σεπτέμβριο 2016 έως Ιούνιο 2017.

Στο πλαίσιο του προγράμματος «Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας – ΟΚΑΝΑ» υλοποιούνται εκπαιδευτικά εργαστήρια για το θεραπευτικό προσωπικό του Οργανισμού με τη μορφή συναντήσεων ανά δίμηνο.Στόχος της 2ης συνάντησης είναι η διασύνδεση του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας με τις Θεραπευτικές Δομές του ΟΚΑΝΑ με βάση τα όσα συζητήθηκαν κατά την πρώτη συνάντηση καθώς και η διενέργεια ομάδων εργασίας με στόχο την ανάπτυξη ενός οδηγού καλών πρακτικών.

Συντονίστρια: Ατσαλάκη Αμαλία, Ψυχολόγος Μονάδας Εφήβων Αθήνας.Συμμετέχοντες: 29 επαγγελματίες (21 στελέχη από τις Θεραπευτικές Μονάδες ΟΚΑΝΑ Αττικής καθώς και οι 8 εκπαιδευτές του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας ΣΔΕ)Χώρος υλοποίησης: Κέντρο Εκπαίδευσης & Εποπτείας ΟΚΑΝΑ (Ευδόξου 25, Νέος Κόσμος)