Απάντηση του ΟΚΑΝΑ σε ηλεκτρονικό δημοσίευμα του ygeia360 σχετικά με την αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων του

Σε συνέχεια του ηλεκτρονικού δημοσιεύματος στην ιστοσελίδα ygeia360 με τίτλο "Τι πέτυχαν οι μονάδες του ΟΚΑΝΑ σε Ευαγγελισμό & Λαϊκό; Ποσοστό απεξάρτησης μόνο 1,14%", o Οργανισμός εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση, την οποία απέστειλε και στη συντάκτη που υπογράφει το άρθρο.

Αθήνα 9/2/2015

Κυρία Κομνηνού,

Σε συνέχεια σημερινού δημοσιεύματος, που υπογράφετε, με τίτλο "Τι πέτυχαν οι μονάδες του ΟΚΑΝΑ σε Ευαγγελισμό & Λαϊκό; Ποσοστό απεξάρτησης μόνο 1,14%", όπου χαρακτηρίζονται τα «αποτελέσματα» του προγράμματος υποκατάστασης «απογοητευτικά» αλλά και «επικίνδυνα», ο ΟΚΑΝΑ, ως ο μόνος που διαθέτει τα έγκυρα στοιχεία της λειτουργίας των Προγραμμάτων του, επιθυμεί να αποκαταστήσει τα πραγματικά στοιχεία.

Τα αποτελέσματα της λειτουργίας του προγράμματος υποκατάστασης που εξυπηρετεί 8.200 ασθενείς, δηλ. το 85% του συνόλου των υπό θεραπεία εξαρτημένων στη χώρα, όχι μόνο δεν μπορούν να χαρακτηριστούν επικίνδυνα, αλλά αντίθετα θα πρέπει να θεωρηθούν ως άκρως απαραίτητα για τους παρακάτω λόγους:
- Από τη δημιουργία και λειτουργία των προγραμμάτων υποκατάστασης μειώθηκε ραγδαία το ποσοστό θανάτων χρηστών ναρκωτικών ουσιών. Συγκεκριμένα, οι 325 επιβεβαιωθέντες θάνατοι το 2005 μειώθηκαν στους 33 το 2013. Η καμπύλη μείωσης των θανάτων διαχρονικά είναι αντιστρόφως ανάλογη της καμπύλης αύξησης των θέσεων θεραπείας στο πρόγραμμα υποκατάστασης. Δηλαδή, όσο αυξάνονται τα άτομα που μπαίνουν στο πρόγραμμα υποκατάστασης τόσο μειώνονται οι θάνατοι των χρηστών ναρκωτικών ουσιών.
- Το ποσοστό συγκράτησης των ασθενών σε θεραπεία στο πρόγραμμα υποκατάστασης είναι 82%. Ως γνωστόν, η παραμονή στη θεραπεία είναι αυτή που βοηθά στη βελτίωση της υγείας, στην αποφυγή υποτροπών και την δημιουργία και ενίσχυση του κινήτρου των θεραπευομένων.
- Η ένταξη και η συγκράτηση των εξαρτημένων σε προγράμματα, είτε θεραπείας είτε μείωσης της βλάβης, είναι το ισχυρότερο μέσο που διαθέτουμε για την αναχαίτιση της μετάδοσης μολυσματικών νόσων, την αποτροπή επιδημιών και την προστασία της δημόσιας υγείας.
- Το υψηλό ποσοστό υποτροπών των πρώην χρηστών είναι βασικός παράγοντας θανατηφόρου κινδύνου μεταξύ των ανθρώπων που κάποτε υπήρξαν εξαρτημένοι. Τα ποσοστά αποφοίτησης από θεραπευτικά προγράμματα δεν αποτυπώνουν το ποσοστό των ατόμων που παραμένουν απεξαρτημένοι εφ' όρου ζωής.
- Ο μέσος όρος ηλικίας των ασθενών στο πρόγραμμα υποκατάστασης είναι άνω των 40 ετών, μεγαλύτερος, δηλ. από τα 24 έτη που είναι για τα «στεγνά» και που αναφέρεται στο δημοσίευμα. Πρόκειται για διαφορετικές ηλικιακές ομάδες με διαφορετικά κίνητρα, διαφορετικούς μηχανισμούς υποστήριξης, διαφορετικές ανάγκες και υποχρεώσεις.

Επί των όσων συγκεκριμένων αναφέρονται στο δημοσίευμα:
- Η Μονάδα του ΟΚΑΝΑ στο Λαϊκό Νοσοκομείο έχει 93 ασθενείς από τους οποίους μόνο ο ένας (1) εξυπηρετείται με take home (δόσεις για το σπίτι)
- Η Μονάδα του ΟΚΑΝΑ στον Ευαγγελισμό έχει 132 ασθενείς, εκ των οποίων οι 26 εξυπηρετούνται με take home.
- Για να εξυπηρετηθεί κάποιος ασθενής μέσω take home θα πρέπει να πληροί όλα τα κριτήρια που προβλέπονται στο πλαίσιο λειτουργίας των θεραπευτικών δομών του ΟΚΑΝΑ που επικαιροποιήθηκε το 2012 και ισχύει από τις 15-1-2013. Λανθασμένα αναφέρεται ότι δεν υπάρχει θεραπευτικό πλαίσιο.
- Οι ελλείψεις σε αντιδραστήρια, μέρος των γενικότερων ελλείψεων τα τελευταία χρόνια της κρίσης, είναι ένα αναμφισβήτητο πρόβλημα. Ωστόσο, δεδομένου ότι οι μονάδες είναι στελεχωμένες με ιατρικό και άλλο επιστημονικό προσωπικό, οι αξιολογήσεις των ασθενών γίνονται μέσω της κλινικής εξέτασης που παραμένει ένας έγκυρος δείκτης για τη γενικότερη υγεία των ασθενών. Ο ενισχυμένος προϋπολογισμός του ΟΚΑΝΑ για το 2016 αναμένεται να οδηγήσει άμεσα στην αποκατάσταση αυτών των ελλείψεων.
- Η μισθοδοσία των εργαζομένων του ΟΚΑΝΑ καταβάλλεται κανονικά. Καθυστερήσεις στην καταβολή σημειώθηκαν στο παρελθόν ως αποτέλεσμα της καθυστερημένης εκταμίευσης από την πλευρά του Υπουργείου Υγείας.
- Ο Οργανισμός είναι στελεχωμένος με έμπειρο και εξειδικευμένο προσωπικό, που καθημερινά και εν μέσω της κρίσης καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια να παρέχει τις υπηρεσίες του σε μια από τις πιο επιβαρυμένες ομάδες του πληθυσμού.

Τα επιστημονικά δεδομένα είναι συγκεκριμένα και αδιαμφισβήτητα. Η θεραπεία υποκατάστασης είναι η μόνη επιστημονικά τεκμηριωμένη ως προς την αποτελεσματικότητα (σε επίπεδο συστηματικών ανασκοπήσεων). Τόσο η μεθαδόνη όσο και η βουπρενορφίνη συμπεριλαμβάνονται στον Κατάλογο Στοιχειωδών Φαρμάκων της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας ήδη από το 2005.

Ο ΟΚΑΝΑ διαθέτει φάσμα υπηρεσιών για τη συνολική αντιμετώπιση του προβλήματος των εξαρτήσεων: πρόληψη, θεραπεία, επανένταξη, μείωση της βλάβης. Οι αποσπασματικές συγκρίσεις επιμέρους όψεων του προβλήματος ή των λύσεων που διαθέτουμε αδικούν όχι μόνο τον ΟΚΑΝΑ, αλλά και το ίδιο το πρόβλημα.

Παρακαλούμε για τη δημοσίευση του παρόντος.